De sector zorg en welzijn kampt al jaren met een groot personeelstekort. Landelijk wordt verbetering in het medische en sociaal domein nagestreefd, maar de verschuiving van werk tussen branches gaat niet vanzelf. Dat komt doordat de randvoorwaarden hiervoor nog onvoldoende op orde zijn. Toch zijn er kansen, stelt het artikel ‘Kansen voor anders werken’ dat in opdracht van AZW is opgesteld door DSP-groep.
In de praktijk doen zich allerlei knelpunten voor die de verschuiving van werk belemmeren: de inzet op preventie blijft achter, professionals zijn onvoldoende toegerust en het zorgsysteem belemmert samenwerking, zo blijkt uit het artikel.
Inzet op preventie werkt
Volgens de onderzoekers van DSP-groep heeft substitutie (de inzet op preventie en de verschuiving van zware en dure hulp, naar lichtere, goedkopere hulp) de grootste potentie om het personeelstekort tegen te gaan. Daarom is in iedere gemeente een ‘volwaardige en uitgebalanceerde preventieschil’ nodig, waarbij verschillende typen sociaal werk elkaar versterken en aanvullen.
Ook inwoners kunnen baat hebben bij het anders organiseren van werk, doordat problemen worden voorkomen, of in een vroeg stadium worden opgepakt. De ervaren veiligheid en sociale cohesie kunnen toenemen. Ouderen kunnen langer en prettiger thuis wonen. En schuldpreventie kan voorkomen dat iemand dakloos raakt of gezondheidsproblemen ontwikkelt vanwege geldzorgen.
Financiële voordelen
Inzet op substitutie en preventie werkt niet alleen om het personeelstekort terug te dringen, het is ook kosteneffectief. De onderzoekers concluderen uit literatuurbronnen dat er jaarlijks veel geld bespaard kan worden. Maar dan moet wel eerst een groot deel van de randvoorwaarden op orde worden gebracht. Bijvoorbeeld regionale samenwerking en implementatiekracht, vooral in de eerste lijn.