Verslag derde webinar uit de serie: ‘Aan de slag met het prognosemodel’

Op donderdag 28 januari vond het derde webinar plaats van de webinarserie: ‘Aan de slag met het prognosemodel arbeidsmarkt zorg & welzijn’. Tijdens het webinar ging René van Hulle van ABF Research dieper in op de scenariomodule en liet hij zien hoe je zelf aan de slag kunt gaan met de scenario-editor.

Van Hulle vertelt dat ABF Research in het prognosemodel een aantal scenario’s beschikbaar stelt, die een realistisch beeld schetsen over de verwachte ontwikkeling van de arbeidsmarkt zorg en welzijn. ‘We hebben tal van aannames gedaan over onderwijs, zorggebruik en productiviteit, maar de wereld om ons heen verandert continue. Ik ga laten zien hoe je aan de hand van je eigen visie of recente inzichten, zelf scenario’s kunt opstellen met behulp van tien draaiknoppen’.

Gegevens invoeren in de scenario-editor

Net als bij de voorgaande webinars konden deelnemers actief meedoen, door te reageren op pollvragen of vragen te stellen via de chat. Een kijker vraagt zich het volgende af: worden de gegevens die bekend zijn uit bijvoorbeeld Vernet (verzuim), automatisch ingelezen in een standaardmodel? Of moet je deze gegevens zelf invoeren?

Van Hulle geeft aan dat ze één keer per jaar de verzuimcijfers invoeren bij een actualisatieverzoek. ‘De ramingen die nu in het model staan, zijn eind oktober aangeleverd. Nieuwe cijfers voeren we pas weer in, op het moment dat er een actualisatie plaatsvindt. Heb je zelf recentere inzichten? Dan kun je deze zelf in de module invoeren.’

Toegang tot de online tool

Voordat je zelf aan de slag gaat met de scenario-editor in de online tool, is het belangrijk dat je weet hoe het model werkt. Volgens Van Hulle is het van belang om het webinar te hebben bekeken, zodat je weet wat de mogelijkheden zijn en hoe de draaiknoppen werken.

Om toegang te krijgen tot de online tool moet je een gebruikersaccount aanvragen. Ga naar de website van het prognosemodel Zorg en Welzijn om een gebruikersaccount aan te vragen via het contactformulier.

Webinar terugkijken?

Wil je het derde webinar over de scenariomodule terugkijken?

Bekijk het webinar

Schrijf je in voor de laatste webinar in de serie

Ga jij aan de slag met het prognosemodel en de scenario-editor? Of ben je van plan om ermee aan de slag te gaan? Tijdens het vierde en tevens laatste webinar in de reeks, delen we de ervaringen en meningen van gebruikers. Daarnaast is er weer volop ruimte om de sprekers vragen te stellen over het prognosemodel en de scenario-editor.

Gratis inschrijven

Download hier de presentatie van René van Hulle over het prognosemodel en de scenariomodule

Vragen en antwoorden tijdens het derde webinar:

1. Is het basis coronascenario nog actueel naast het tweede golf coronascenario, nu we midden in de tweede golf zitten?
De scenario’s sluiten qua naamgeving, en waar mogelijk op inhoud, aan op eerdere ramingen van het CPB. De ramingen voor de tweede golf van het CPB waren, in vergelijking met wat er nu werkelijk gebeurt, nog iets extremer. De werkelijkheid zit waarschijnlijk tussen de twee ramingen in. De naamgeving corona basis en tweede golf worden door het CPB niet meer gehanteerd.

2. Wat is het coronabasisscenario ook al weer precies?
Zie paragraaf 5.1 in de verantwoordingsdocumentatie: https://prognosemodelzw.databank.nl/jive/report?openinputs=true&id=verantwoordingsdoc

Om toegang te krijgen tot deze informatie moet je eerst inloggen.

Ook beschikbaar op het publieke domein: https://prognosemodelzw.databank.nl/report/scenario_achtergronddocument.pdf

3. Heeft de scenario-editor ook een resetknop, voor de deeltijdfactor?
Nee. Je kunt bij de basisinstellingen van het scenario wel de draaiknop terugzetten op ‘Niet wijzigen’. Dit geldt voor elke draaiknop.

4. Kun je een export maken van de doorgerekende data?
Alle presentaties en tabellen die je in de online tool maakt, kunnen worden geëxporteerd naar Excel. Ook afbeeldingen en andere bestandsformaten.

5. Is er een effectanalyse beschikbaar (welke ‘knop’ heeft naar verhouding het meeste effect etc.)?
Nee. Het effect hangt natuurlijk af van hoe extreem de opgegeven waarden afwijken van de standaardscenario’s.

6. Waarom hebben jullie als minimale waarde voor opleidingsrendement gekozen voor 70%?
De ondergrens stond foutief in de beschrijving op 70 procent. Dit is 60 procent. In het model wordt gewerkt met bandbreedtes, om aan te geven binnen welke marges dit normaal kan variëren.

7. Krijg je een foutmelding als je niet meer tot 100 optelt?
Nee. Dit is nog niet mogelijk in de software. Het kan handig zijn om de cijfers in Excel aan te passen en te controleren aan de hand van een formule.

8. Is het saldo van instroom/uitstroom tussen branches of in/uit de sector?
Een combinatie van beide. In- en uitstroom wordt per branche berekend. Iemand die nieuw in de branche komt werken, wordt gezien als instroom. Ongeacht of die persoon uit een andere zorg & welzijn branche komt, uit een andere arbeidsmarktsector of geen baan had.

9. Hoe kun je functiemix aanpassen?
De verandering van de functiemix in de arbeidsvraag kan niet direct aangepast worden, maar is een resultaat uit het model. De verandering van de benodigde functiemix, volgt de ontwikkeling van de arbeidsvraag. De verschillen in ontwikkeling tussen de beroepsgroepen, volgen vooral uit de verwachte ontwikkeling van het zorggebruik. Een ontwikkeling van de ‘functiemix’ in het personeelsaanbod kan worden aangepast met behulp van de draaiknop opscholing.

10. Op AZW StatLine zijn de percentages voor het studierendement lager dan 70%. Daarbij gaat het om de nominale studieduur + 1 jaar. Waarom is gekozen in dit model voor nominale studieduur + 3 jaar?
Nominale studieduur + 1 jaar is een gangbare maatstaf om te kijken of de opleiding qua doorlooptijd goed functioneert. Voor de arbeidsmarktprognoses is echter iedere gediplomeerde relevant, ongeacht hoe lang hij of zij over de studie doet. Binnen de nominale studieduur + 3 jaar rondt bijna iedereen de studie af, of is er voortijdig mee gestopt.

11. Ik zou het liefst de vraag naar werknemers aan willen passen, (bijv. als gevolg van nieuw beleid in plaats van zorggebruik) kan dat ook?
Dat is niet mogelijk. Het idee hierachter is dat je onderdelen kunt aanpassen die door beleid wijzigen zoals zorggebruik, productiviteit en verzuim. Op deze manier kun je een realistische schatting van de arbeidsvraag berekenen.

12. Kan je ook per zzp in de V&V verschuiven van intramuraal naar vpt of mpt?
Dit type verschuivingen is mogelijk op basis van de beschikbare data en de scenario-editor. Om dit te simuleren moeten diverse voor-berekeningen gedaan worden. Je kunt hierover contact opnemen met ABF Research.

Overigens wordt in het substitutiescenario een sterkere extramuralisering in de V&V verondersteld, dan in de coronascenario’s basis en tweede golf. Zie voor een toelichting over het subsitutiescenario paragraaf 5.3 in de verantwoordingsdocumentatie: https://prognosemodelzw.databank.nl/jive/report?openinputs=true&id=verantwoordingsdoc

Ook beschikbaar op het publieke domein: https://prognosemodelzw.databank.nl/report/scenario_achtergronddocument.pdf

13. Arbeidsproductiviteit; kan er een aparte knop komen voor de factor administratieve last?
Dat behoort zeker tot de mogelijkheden. Voor nu zou je een inschatting kunnen maken hoeveel tijdwinst (of tijdverlies) de aanpassing van de administratieve last oplevert, en dit als arbeidsproductiviteitverandering opgeven.

14. Kun je met de ‘verzuimknop’ direct voor alle beroepen een vermindering doorvoeren (bijv. alles -2%) en dan het effect zien?
Het is niet mogelijk om dit binnen de scenario-editor snel te doen. Ik adviseer om de waarden naar Excel de kopiëren en daarna met een formule een dergelijke correctie door te voeren. Bij de draaiknop ‘verzuim’ wordt gewerkt met procentpunten. Een waarde -2 procentpunt bij een geldend verzuim van 5 procent, betekent een afname van 40 procent.

15. Hoe wordt de ontwikkeling in functies/beroepen in de komende jaren zichtbaar gemaakt?
In de online tool zijn alle cijfers naar beroepsgroep, branche, jaar en regio uit te splitsen.Voorbeeld: https://prognosemodelzw.databank.nl/jive?workspace_guid=81df4a08-ae59-4748-bf64-da9aaccd005f
Om toegang te krijgen tot deze informatie moet je eerst inloggen.

16. Wanneer volgt het subsitutiescenario?
Het substitutiescenario is al beschikbaar in de online tool. Onder de knop met de scenario’s zijn standaard vier scenario’s beschikbaar (corona basis, tweede golf, referentie en substitutie).

17. Verpleegkunde niveau. 6 en verloskunde worden aangegeven als 1 beroepsgroep, kun je die ergens loskoppelen en apart bekijken?
Dat is op dit moment niet mogelijk. We moeten in de brondata nagaan of dit in de toekomst wel mogelijk is.