AZW Kwartaalupdate Q1 2025: lichte stijging ziekteverzuim zorg en welzijn

Het ziekteverzuim is in bijna alle zorg- en welzijnsbranches in het eerste kwartaal van 2025 licht gestegen ten opzichte van dezelfde periode in 2024. Dat blijkt uit de nieuwste kwartaalcijfers van het CBS. Griep, verkoudheid en andere virusinfecties zijn de meest genoemde redenen van ziekteverzuim onder werknemers.

Op 13 juni heeft het CBS nieuwe vacature- en verzuimcijfers gepubliceerd over het eerste kwartaal van 2025. Deze kwartaalupdate gaat over ziekteverzuim. Er is ook een kwartaalupdate over vacatures beschikbaar. Bekijk alle nieuwe tabellen op AZW Statline.

Hoger verzuim in meeste branches in eerste kwartaal van 2025

In het eerste kwartaal van 2025 is het ziekteverzuim in de sector zorg en welzijn licht gestegen naar 8,1 procent, ten opzichte van 7,8 procent in dezelfde periode een jaar eerder. In de meeste branches nam het verzuim toe met 0,1 tot 0,6 procentpunt. De grootste stijging vond plaats in de geestelijke gezondheidszorg en de branche overige zorg en welzijn (+0,6 procentpunt). Net als in voorgaande jaren had de branche verpleging, verzorging en thuiszorg het hoogste verzuimcijfer: 9,7 procent. In de kinderopvang (inclusief peuterspeelzaalwerk) bleef het verzuim stabiel, terwijl in het sociaal werk sprake was van een lichte daling (-0,1 procentpunt).

Vanwege seizoensinvloeden op ziekteverzuim, waarbij de percentages in de winter doorgaans hoger liggen dan in de zomer, worden de cijfers altijd vergeleken met dezelfde kwartalen van voorgaande jaren en niet met opeenvolgende kwartalen. Een ziekteverzuim van 8,1 procent betekent dat van de 1.000 te werken dagen er 81 werden verzuimd wegens ziekte.

Figuur 1. Verzuimpercentage branches zorg en welzijn laatste 6 kwartalen

Op 27 mei is een maatwerkverzoek verschenen over redenen van ziekteverzuim van werknemers in AZW-branches. In deze enquête wordt onder meer onderzocht welke klachten een rol spelen bij ziekteverzuim en hoe ziekteverzuim samenhangt met werk. De gegevens zijn afkomstig uit de Nationale Enquête Arbeidsmarktomstandigheden (NEA) van het CBS en TNO. Het verslagjaar is 2024.

Aandeel werknemers dat heeft verzuimd hoogst binnen de geestelijke gezondheidszorg

Het aandeel werknemers dat heeft verzuimd betreft het percentage medewerkers dat in de afgelopen 12 maanden ten minste één keer verzuimde, ten opzichte van het totaal aantal werknemers. Dit aandeel is het hoogst binnen de geestelijke gezondheidszorg, waar 65 procent van de werknemers verzuimde. Daarna volgen de ziekenhuizen en overige medisch-specialistische zorg met 61 procent. Binnen de huisartsen en gezondheidscentra ligt het aandeel lager dan het landelijk gemiddelde: 50 procent tegenover 52 procent voor alle economische activiteiten.

Werkgerelateerd verzuim schommelt tussen de 9 procent en 26 procent

Werknemers is gevraagd of hun meest recente ziekteverzuim (deels) het gevolg was van het werk. Zij konden kiezen uit vier antwoordcategorieën: 1) ja, hoofdzakelijk werkgerelateerd; 2) ja, deels werkgerelateerd; 3) nee, niet werkgerelateerd; en 4) weet ik niet. Van de werknemers in zorg en welzijn die in 2024 verzuimden, gaf 15 procent aan dat het verzuim geheel of gedeeltelijk werkgerelateerd was. In de kinderopvang (inclusief peuterspeelzaalwerk) lag dit aandeel het hoogst, met 26 procent. Het laagste aandeel werkgerelateerd verzuim werd gerapporteerd binnen de huisartsen en gezondheidscentra: 9 procent.

Disclaimer: mogelijk ligt het percentage werkgerelateerd verzuim een fractie hoger of lager, omdat men ook ‘weet niet’ of ‘geen antwoord’ in heeft kunnen vullen.

Figuur 2. Aandeel werknemers dat heeft verzuimd branches zorg en welzijn en werkgerelateerd verzuim

Griep, verkoudheid of een andere virusinfectie binnen alle branches de meest genoemde klacht

Werknemers die in de afgelopen 12 maanden verzuimden, is gevraagd naar de aard van de klacht bij hun meest recente verzuim. In alle branches wordt griep, verkoudheid of een andere virusinfectie het vaakst genoemd als reden voor verzuim. De genoemde percentages tellen op tot het totale aandeel werknemers dat het afgelopen jaar ziekteverzuim heeft gehad (zie figuur 2). In bijna alle branches staan ‘overige klachten’ op de tweede plaats*, met uitzondering van de huisartsen en gezondheidscentra. Daar vormen buik-, maag- of darmklachten de op één na meest genoemde reden. Psychische klachten, overspannenheid en burn-out staan in vrijwel alle branches op de derde plaats, behalve binnen de huisartsen en gezondheidscentra.

Figuur 3. Klachten bij verzuim branches zorg en welzijn

*Er is geen verdere informatie beschikbaar over de aard van deze diverse klachten

Hoge werkdruk en besmetting op het werk voornaamste reden voor werkgerelateerd verzuim

Werknemers die in de afgelopen 12 maanden hebben verzuimd wegens werkgerelateerde klachten zijn gevraagd naar de reden bij het meest recente verzuim. In figuur 4 wordt voor ieder branche de redenen van werkgerelateerd verzuim getoond. Binnen een aantal branches is een te hoge werkdruk de nummer één reden voor werkgerelateerd verzuim. Dit geldt voor de universitair medische centra, de ziekenhuizen en overige medisch specialistische zorg, de geestelijke gezondheidszorg, de huisartsen en gezondheidscentra, de jeugdzorg en sociaal werk. Besmetting op het werk staat binnen de verpleging, verzorging, thuiszorg, de gehandicaptenzorg, de kinderopvang (inclusief peuterspeelzaalwerk) en overige zorg en welzijn op de eerste plek van redenen voor werkgerelateerd verzuim.

Binnen de kinderopvang (inclusief peuterspeelzaalwerk) geeft ongeveer de helft van de medewerkers aan dat het werkgerelateerde verzuim komt door besmetting op het werk (26% werkgerelateerd verzuim en 13% door besmetting op het werk). Opvallend is dat lichamelijk te zwaar werk als reden voor het meest recente werkgerelateerde verzuim alleen binnen de verpleging, verzorging en thuiszorg en de gehandicaptenzorg in de top drie van redenen staat. En emotioneel te zwaar werk staat alleen binnen de geestelijke gezondheidszorg, de jeugdzorg en sociaal werk in de top drie. Ruzie, conflict of grensoverschrijdend gedrag komt als reden voor werkgerelateerd verzuim alleen voor in de top drie in de jeugdzorg.

Figuur 4. Redenen voor werkgerelateerd verzuim branches zorg en welzijn

Kwartaalupdate vacatures

Deze verzuimcijfers zijn op 13 juni gepubliceerd door het CBS. Er zijn ook vacaturecijfers over het eerste kwartaal van 2025 beschikbaar.

Naar vacaturecijfers