Praktijkvoorbeeld: duurzame contractuitbreiding met bonusbeleid

‘De pilot was geen proeftuin, maar een beleidsregeling,’ licht Anne Köiter, teammanager Recruitment, toe. Hij legt uit dat Rijnstate de regeling op eigen initiatief heeft ingezet en uitgewerkt. Door corona waren er grote tekorten aan personeel ontstaan. De regeling is zomer 2022 bedacht en ging najaar 2022 van start.

Gerichte voorselectie

Ongeveer een derde tot de helft van alle medewerkers kwam in aanmerking voor de bonusregeling. Rijnstate richtte zich op functies waar grote tekorten waren, met name gespecialiseerd verpleegkundigen, die bijna een derde van het totale personeelsbestand vormen. Ook medewerkers met ICT-functies kregen de mogelijkheid om deel te nemen. Het was aan de leidinggevenden om te bepalen of hun team de regeling werd aangeboden. Wanneer een leidinggevende de regeling beschikbaar stelde, moest deze wel voor het hele team gelden. Leidinggevenden voerden ‘het goede gesprek’ met medewerkers om te bespreken of contractuitbreiding passend was. Hierbij werd rekening gehouden met persoonlijke omstandigheden. Medewerkers met een hoger ziekteverzuim werden bijvoorbeeld als te kwetsbaar beschouwd en konden niet deelnemen aan de regeling.

Aantrekkelijke regeling

Het hoofddoel van de regeling was het verhogen van de deeltijdfactor. Op korte termijn had Rijnstate behoefte aan extra capaciteit, maar de regeling bood ook voordelen op de lange termijn. Er hoefde geen nieuw personeel te worden aangetrokken, wat vaak leidt tot concurrentie met andere zorginstellingen of hogere kosten via detachering. Köiter: ‘Anders haal je mensen weg bij collega-instellingen, of werf je via detacheerders.’ Eigen medewerkers zijn bovendien al ingewerkt.

‘We wisten dat deze aanpak best gevoelig lag, maar we wilden lef tonen en het gewoon doen’

De regeling speelde daarnaast in op de actuele behoeften van medewerkers. Door de energiecrisis hadden veel mensen behoefte aan meer inkomen. Tegelijkertijd zorgde de vertraging rond de nieuwe cao ervoor dat salarissen pas later werden geïndexeerd, waardoor de bonusregeling extra aantrekkelijk werd. Medewerkers ontvingen tijdelijk een hoger inkomen én een bonus, terwijl ze gewend raakten aan meer uren werken. Om de werkdruk te beheersen, gold er een maximum van 4 extra uren per week binnen de regeling.

Lef en flexibiliteit belonen zich

Köiter: ‘We wisten dat deze aanpak gevoelig lag, maar we wilden lef tonen en het gewoon doen. Kijk wat er zou gebeuren. Dat pakte goed uit.’ De cao van Rijnstate biedt een 36-urige werkweek, maar meer dan 90 procent van de deelnemers koos voor 4 uur extra. Zelfs fulltimers mochten deelnemen en konden hun contract uitbreiden naar 40 uur per week; een aantal heeft dit ook daadwerkelijk gedaan. Alleen medewerkers die al 40 uur werkten, waren uitgesloten.

De meeste dienstverbanden bij Rijnstate liggen tussen de 24 en 32 uur. Onder medewerkers, vaak vrouwen met jonge gezinnen, die gemiddeld drie dagen per week werkten (24 uur), bood de regeling kansen. Voor deze groep betekende een uitbreiding van 1 of 2 uur per week bijvoorbeeld 25 of 26 uur werken. Dit kwam in de praktijk neer op één extra dienst van 8 uur per maand of eens per twee maanden.

‘Het wordt ‘gewoon’ om meer te werken’

Meer basiscapaciteit, minder toeslagen

Volgens de cao is Rijnstate verplicht een toeslag te betalen aan medewerkers die buiten het rooster om worden ingezet. Wanneer iemand binnen 72 uur wordt opgeroepen voor een extra dienst, ontvangt die medewerker een extra toeslag. Door de grotere contracten is er nu meer structurele capaciteit beschikbaar. Hierdoor hoeft de organisatie minder vaak onverwacht extra inzet te vragen, wat leidt tot een lagere frequentie van het uitkeren van toeslagen.

Wennen aan meer uren en hoger inkomen

Na een jaar werkte 70 procent van de deelnemers nog steeds de extra uren die zij tijdens de regeling waren gaan werken. Medewerkers raakten gewend aan zowel het hogere inkomen als het nieuwe arbeidspatroon. Köiter: ‘Het wordt ‘gewoon’ om meer te werken.’ Medewerkers moesten na zes maanden zelf aangeven of ze het uitgebreide contract wilden terugdraaien. Standaard werd aan het einde van de pilot geen evaluatiegesprek gevoerd. Na de uitkering van de bonus bleven de meeste medewerkers hun grotere contract behouden.

Vernieuwde regeling

De regeling is na afloop van de pilot geëvalueerd en aangepast. In de vernieuwde regeling kunnen medewerkers uitsluitend kiezen voor een uitbreiding van 4 extra uren per week; de opties van 1, 2 of 3 uur zijn komen te vervallen. Daarnaast geldt nu een langere periode: om in aanmerking te komen voor de bonus, moeten deelnemers de contractuitbreiding 12 maanden volhouden. Ook is een nieuwe cao-regeling toegevoegd. Medewerkers die structureel meer uren werken, hebben recht op extra verlof. Bij Rijnstate kunnen zij kiezen: na een jaar ontvangen ze óf de bonus, óf profiteren ze van de cao-regeling en nemen ze extra verlof op.

Bekijk case kinderopvang

Bekijk case VVT

Bekijk case gehandicaptenzorg