Op dinsdag 15 december vond het tweede webinar plaats uit de serie: ‘Aan de slag met het prognosemodel arbeidsmarkt zorg en welzijn’. Onder leiding van Lieke Lamb gingen Jeroen de Kort en René van Hulle van ABF Research dieper in op de inhoud en de mogelijkheden van het prognosemodel zorg en welzijn. Tijdens het webinar kwamen de volgende onderwerpen aan bod: de centrale termen in het prognosemodel, de resultaten uit het prognosemodel en de online tool.
De tweede webinar uit de serie vond een dag na de aankondiging van een tweede lockdown plaats. Door de aangescherpte maatregelen, was alleen gespreksleider Lieke Lamb aanwezig in de studio. Sprekers Jeroen de Kort en René van Hulle van ABF Research schoven digitaal aan.
Centrale termen, resultaten en online tool
‘In dit tweede webinar uit de serie van vier, wordt voortgebouwd op de inhoud van het eerste webinar’, legt Jeroen de Kort uit, directeur ABF Research. ‘In het bijzonder wordt ingegaan op de centrale termen die in het prognosemodel een belangrijke rol spelen. Hoe zit bijvoorbeeld het zorggebruik precies in elkaar? Hoe werkt zorggebruik door op de arbeidsvraag? Wat is de relatie met het personeelsaanbod? En wanneer is er sprake van een tekort en wanneer van een overschot?’ ‘Daarnaast is een belangrijk doel van het webinar om de kijker meer gevoel te geven bij de resultaten van het prognosemodel. Tot slot laten we de kijker kennismaken met de online tool. Met deze tool kunnen de deelnemers zelf aan de slag.
Coronabasisscenario en corona-tweedegolfscenario
Tijdens het webinar kunnen de deelnemers vragen stellen via de chat aan de sprekers. Een kijker vraag zich af wat de verschillen zijn tussen het basisscenario en het scenario corona tweede golf? In welke variabelen zitten de grote verschillen?
Jeroen de Kort vertelt dat bij beide scenario’s is voortgebouwd op de scenario’s van het Centraal Planbureau (CPB): ‘De verwachte groei van werkloosheid wordt in beide scenario’s weergegeven. Het ‘corona-tweedegolfscenario’ is een zwarter scenario: het CPB noemt dit scenario ook wel het diepere-dal-scenario.De verschillen tussen de beide scenario’s zitten in werkloosheid, zorggebruik, verzuim en demografische ontwikkeling. Een uitgebreidere beschrijving is terug te lezen in de verantwoordingsdocumentatie. Om deze te bekijken moet je ingelogd zijn.’
Tips voor het in praktijk brengen van het model
Tijdens het webinar wordt veel gechat over het in praktijk brengen van het model. Hebben de sprekers nog tips voor de kijkers wanneer ze aan de slag gaan met het prognosemodel?
Jeroen de Kort legt uit: ‘Er zit een hoop achter dit model. Het is belangrijk om goed naar de nuance te kijken. Als je echt met het prognosemodel aan de slag wilt gaan dan moet je vooral kijken naar het niveau van branche, beroepsgroep en regio. Daar kun je bestuderen hoe het zit met vraag en aanbod. Daarnaast kun je daar ook de specifieke dynamiek in de branche bestuderen’. Als tip geeft De Kort mee dat het belangrijk is om echt de tijd te nemen om af te dalen naar het juiste niveau.
Derde webinar
Op 28 januari 2021 vindt het derde webinar uit de reeks’ Aan de slag met het prognosemodel’ plaats. Tijdens dit webinar ga je zelf aan de slag met het prognosemodel onder begeleiding van de sprekers van ABF Research.
Webinar terugkijken?
Wil je het tweede webinar uit de reeks in zijn geheel terugkijken?
Schrijf je in voor de volgende webinars van deze serie
Wil je meer leren over het nieuwe Prognosemodel Zorg en Welzijn? Schrijf je dan in voor de volgende webinars in deze serie. In deze webinars gaan we dieper in op de werking van het model en gaan we aan de slag met het maken van scenario’s.
Vragen en antwoorden over het prognosemodel tijdens het tweede webinar.
- Ik vind het gecompliceerd. Hoe kan ik het prognosemodel nu praktisch gebruiken?
De arbeidsmarkt zorg en welzijn is inderdaad gecompliceerd. Het doel van de gelaagdheid in het totale informatiesysteem is om de verschillende gebruikersgroepen te voorzien van de juiste informatie. De dashboards op www.prognosemodelzw.nl bieden overzichtelijke informatie. Voor meer informatie kun je inloggen in het informatiesysteem. Zo kun je zelf aan de slag gaan met het bouwen en doorrekenen van scenario’s. Je kunt het derde webinar volgen als je van plan bent om zelf aan de slag te gaan met het prognosemodel.
Regionale organisaties kunnen op basis van de prognoseresultaten met de zorgverleners in de regio aan de slag om bestaande actieplannen bij te stellen of nieuwe actieplannen te ontwikkelen. De prognoseresultaten kunnen bijvoorbeeld aanleiding geven om extra arbeidsmobiliteitsprogramma’s te starten tussen andere sectoren en zorg en welzijn of tussen beroepsgroepen binnen zorg en welzijn. Daarnaast kunnen de prognoseresultaten aangeven of de lopende actieprogramma’s wel of niet toereikend lijken te zijn.
- Is er in dit model voor de V&V een directe relatie tussen Zorgzwaartepakket (ZZP) en de functiemix? Zo ja, kun je dat ergens terugvinden?
Over de relatie tussen de verwachte ontwikkeling van de arbeidsvraag per beroepsgroep en de verwachte ontwikkeling van ZZP’s kun je meer informatie bekijken op deze pagina. Om toegang te krijgen tot deze informatie moet je eerst inloggen. Een korte toelichting op deze grafiek: de verwachte ontwikkeling van de arbeidsvraag van zorghulp wordt voor 14,71% bepaald door de verwachte ontwikkeling van ZZP.
- Wij willen het prognosemodel concreet maken voor onze eigen organisatie. Is het dan wenselijk om een specialist aan het werk te zetten die alle variabelen kan invullen en daarmee kan ’spelen’?
De beschikbare prognoseresultaten bieden een zeer uitgebreide basis voor nadere analyse en interpretatie. Er zijn vier scenario’s met resultaten voor alle branches, beroepsgroepen en regio’s. We raden aan om deze resultaten eerst goed te bekijken, te analyseren en te interpreteren. Wanneer je behoefte hebt aan specifieke instellingen voor regio’s of beroepsgroepen dan kan de scenariomodule daarbij helpen.
De scenariomodule is alleen toegankelijk voor arbeidsmarktonderzoekers die de benodigde voorkennis hebben en al een training hebben gevolgd. Deze training wordt, gezien de coronamaatregelen, ingevuld aan de hand van het derde webinar op 28 januari 2021.
- Kun je het model specifiek voor je eigen organisatie invullen kan dit alleen regionaal? Wij zijn bijvoorbeeld een revalidatiecentrum. Ik vraag mij af of daar überhaupt cijfers over zijn?
Het niveau van individuele organisaties maakt geen deel uit van het prognosemodel. Het prognosemodel voorziet in marktbeelden per regio, branche of beroepsgroep. Revalidatiecentra maken, conform de indeling die in AZW Statline wordt gehanteerd, onderdeel uit van de branche ‘Ziekenhuizen en overige medische specialistische zorg’.
De werkgevers- en met name de werknemersenquête die het CBS uitvoert heeft wel betrekking op het niveau van de individuele organisaties. Door deze enquêtes goed en volledig in te vullen wordt de feitenbasis voor het prognosemodel verbeterd.
- Is het prognosemodel niet op organisatieniveau te gebruiken?
Het niveau van individuele organisaties maakt geen deel uit van het prognosemodel. Het prognosemodel voorziet in marktbeelden per regio, branche of beroepsgroep. Het is aan de regio’s en aan brancheorganisaties om de prognoseresultaten verder uit te werken voor individuele zorgorganisaties.
- Wat is jullie bron bij de verschuiving van aanbod tussen branches? PfzW?
De verschuiving tussen branches komt uit een andere bron. CBS gebruikt de Polisadministratie van het UWV.
- Kun je de ontwikkeling per beroep herleiden op cijfers rondom bijvoorbeeld onderwijs en pensioen? Ofwel is het mogelijk om per beroep het afzonderlijke effect per factor te achterhalen?
Het is deels mogelijk om het afzonderlijke effect per factor te achterhalen. Je kunt een idee krijgen van de omvang van de effecten als je de data uitsplitst. Je kunt een effect alleen niet volledig isoleren, aangezien er ook allerlei kruisverbanden bestaan. Bijvoorbeeld als de tekorten door pensioenuitstroom oplopen, dan treedt er in het model ook een effect op waarbij harder wordt getrokken aan mensen uit andere beroepsgroepen, branches of arbeidsmarktsectoren. Hierdoor verdwijnt een deel van het effect van de pensioenuitstroom.
- Extra verpleeghuiscapaciteit is niet zomaar gebouwd. De zorgvraag komt dus ten laste van dethuiszorg. Hoe zie ik dat terug?
Het prognosemodel is een arbeidsmarktprognosemodel. In het model wordt de arbeidsvraag bepaald aan de hand van het verwachte zorggebruik en personeelsaanbod op basis van de verwachte hoeveelheid beschikbaar personeel. Een andere infrastructuur is geen onderdeel van het model. De resultaten van het prognosemodel kunnen wel input leveren voor capaciteitsplanning. Daarnaast zijn trends die zich in het verleden hebben voorgedaan meegenomen in de prognoses. Denk bijvoorbeeld aan de substitutie tussen verpleeghuiszorg en thuiszorg.
- Wanneer is de scenario-editor beschikbaar?
Arbeidsmarktonderzoekers die met de scenario-editor aan de slag gaan, moeten eerst een training volgen zodat zij voldoende voorkennis hebben. Vanwege de coronaperiode wordt deze training ingevuld aan de hand van het derde webinar op 28 januari 2021.
- Verwachten jullie nog een derde golf/vaccinatie scenario?
De scenario’s in het prognosemodel sluiten aan bij de scenario’s van het CPB. In het tweedegolfscenario wordt uitgegaan van een (nog) dieper dal dan waar we (tot voor kort) mee te maken hadden. Op basis van recente statistieken lijkt de realiteit zich tussen het coronabasisscenario en tweedegolfscenario te ontwikkelen. In 2021 worden nieuwe prognoses opgesteld met de dan beschikbare informatie.